Częstochowa jest miastem, które znajduje się w województwie śląskim, a także w granicach administracyjnych powiatu częstochowskiego. To miejscowość, która po raz pierwszy była wzmiankowana w 1220 roku, a prawa miejskie uzyskała między 1370, a 1377 rokiem, kiedy stanowiła tereny lenne Władysława Opolczyka. Z powodu, że miasto powstało już w średniowieczu, to oferuje wiele zabytków, nie tylko świeckich, ale także sakralnych. Do najważniejszych, a także najchętniej odwiedzanych należą:
- Jasna Góra
- Aleja Najświętszej Maryi Panny
- Częstochowski Ratusz
- Stary Rynek
- Pałacyk Hantkego
- Muzeum Produkcji Zapałek
Klasztor na Jasnej Górze
Bez wątpienia należy do najważniejszych zabytków nie tylko Częstochowy, ale także całej Polski. To sanktuarium zakonu paulinów, które jest główną destynacją wszystkich pielgrzymów. Znajduje się tu obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, który wierzący uważają za cudowny. Po raz pierwszy klasztor jest wzmiankowany w 1382 roku, kiedy przybywają tu paulini z Budy na Węgrzech. Początkowo ci siedzibą był drewniany kościołek. Na Jasnej Górze paulini dysponowali wieżą strażniczą, a pod ich opiekę został oddany obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem ,który jest obecnie znany z nazwy Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Po niedługim okresie czasu przypisywano jemu moc łaski i cudu. W latach 1425-29 postanowiono o budowie jednonawowej świątyni, dzięki czemu zastąpiono nią drewniany kościół. W 1430 roku posiadłości zostały rozgrabione, a obraz zniszczony przez rycerzy rabusiów, w skład których wchodzili m.in: Polacy, Czesi, Morawianie czy Ślązacy. Klasztor swojego wkładu w polską historię dostąpił w 1655 i 1656 roku, kiedy heroicznie bronił się przed wojskami szwedzkimi podczas ich najazdu na ziemie polskie. Zakonnicy dwa razy oparli się nieprzyjacielskim wojskom. W 1716 roku dokonano koronacji obrazu, a w 1770 roku stał się głównym miejscem walk podczas konfederacji barskiej. Podczas zaboru rosyjskiego ograniczono liczbę paulinów, a także dokonano grabieży i zajęcia dóbr. Do II wojny światowej klasztor oparł się burzliwym przejściom, a Niemcy usiłowali wykorzystać klasztor do zjednania sobie polskiej ludności. Pod koniec wojny klasztor zostaje obroniony przez Armię Czerwoną przed niemieckim podpaleniem.
Aleja Najświętszej Maryi Panny
Najbardziej reprezentacyjna ulica w Częstochowie, która w zamierzeniu w XIX wieku miała połączyć jej starą i nową część. Zabytkiem jest bez wątpienia historyczny układ urbanistyczny, a także znajdujące się tu kamienice. Po raz pierwszy wytyczono ją w 1818 roku, ale dopiero w 1824 zajęto się wieczystą dzierżawą pustych działek. Zgodnie z założeniem miała zostać zabudowana w ciągu dwóch lat. Wtedy też pojawiła się po raz pierwszy jej nazwa, która brzmiała ul. Panny Marii. Obecną zawdzięczamy Radzie Administracyjnej, która w 1826 roku dokonała zatwierdzenia nazewnictwa. W 1923 roku aleja uzyskała nawierzchnię z kostki brukowej. Podczas okupacji niemieckiej przemianowano ją na Adolf Hitler Allee, a w latach 50. XX wieku odbyły się tu rajdy samochodowe. Aleja obecnie może poszczycić się bogatymi kamienicami, jak np.: Domem Frankego, a także ławeczkami należącymi do znanych osobistości, m.in: Marka Perepeczki.
Częstochowski Ratusz.
To XIX wieczna siedziba władz miasta, wybudowana w latach 1828-1836, a przebudowana w 1906 roku. Podczas istnienia dwóch osobnych miast, każda część miała swoje budynki. Niestety oba uległy zniszczeniu na skutek konfederacji barskiej oraz wojen napoleońskich. Nowy wybudowano już po połaczeniu się Starej i Nowej Częstochowy w stylu późnoklasycystycznym. Początkowo obok ratusza usytuowane było więzienie oraz odwach, po którym zostało jedno pomieszczenie. Od 1959 ratusz ozstał przekształcony w placówkę muzealną.
Stary Rynek
Rynek znany jest już od czasów średniowiecza. Stanowił główną część Starej Częstochowy, ale pierwotna zabudowa została spalona podczas najazdu Szwedów. Prawdopodobnie znajdował się tutaj również ratusz, który został zniszczony podczas wojen napoleońskich. Rynek jest znany z pobytu w jednej z karczm Napoleona Bonaparte.
Pałacyk Hantkego.
W latach 1900-1913 Bernard Hantke zleca budowę neobarokowej willi z francuskimi akcentami. To kompleks, na który składa się posiadłość właściciela, a także zabudowania huty „Częstochowa“ oraz domy pracownicze. Po II wojnie światowej znajdował się tu Zakładowy Dom Kultury, a w latach 1973-1978 dokonano przebudowy, podczas której oprócz dostawienia basenu, czy kina zniszczono część dekoracji.
Muzeum Produkcji Zapałek
To niewątpliwie jeden z większych nowoczesnych zabytków, jakie oferuje Częstochowa. Jest to muzeum, które powstało na terenie Częstochowskich Zakładach Przemysłu Zapałczanego SA. Tu tu wykorzystywano linię produkcyjną, która jest datowana na lata 30. XX wieku. Muzeum oferuje dwie sale wystawowe, a także znajduje się na Szlaku Techniki Zabytków Województwa Śląskiego. Fabryka jest datowana na rok 1881 jako pierwsza w Polsce. W 1910 roku właścicielem zostaje Towarzystwo Akcyjne Sachs, a dwa lata później zakład przejmuje Towarzystwo Akcyjne W.A. Łapszyn z Petersburga. Cechą charakterystyczną było wyrabianie zapałek w pudełkach z czarnym kotem. Znak ten był bardzo chętnie podrabiany w okresie międzywojennym. W trakcie II wojny światowej Niemcy zajęli się zarządzaniem fabryką, a po wojnie władze komunistyczną ją upaństwowiły. Pierwsza placówka muzealna powstała w 2002 roku, jako przyfabryczna ekspozycja. Produkcja trwała do 2010 roku, gdzie w międzyczasie fabryka zmagała się z pozostałościami po pożarze w 2008 roku.
